Verbijstering, een ander woord is er niet voor. Het besluit van GS om te kiezen voor 350 MW in het IJsselmeer en 36 MW op de kop van de Afsluitdijk heeft Súdwest-Fryslân met ongeloof ontvangen. In de raad vielen woorden als: regentesk, stalinistisch. Grote woorden, maar ze geven wel het gevoel weer van ons college en van de raadsleden. ‘De democratie heeft verloren,’ was de algemene conclusie.
Fout proces
Eigenlijk is het al vanaf het begin fout gegaan. Er zou ruim 400 MW aan windenergie moeten komen, de provincie heeft bepaald dat vooral onze gemeente daarvoor kon opdraaien. Bovendien werden we zonder overleg vooraf opgezadeld met een windpark in het IJsselmeer. Een complete overval. Dat was het. Met als gevolg massale protesten. Iedereen die voorstander was of wilde zijn van windenergie, was in een onmogelijke positie geplaatst. Voorlichting achteraf kon dat niet meer goedmaken en al helemaal niet meer toen bleek dat de provincie had ingestemd met een verhoging van het aantal MW’s dat Fryslân voor haar rekening wilde nemen: 530 MW.
Nog fouter
Het provinciale bestuur was geschrokken van alle commotie. Dat is een teken van bijzonder slechte inschatting van het maatschappelijk protest. Al snel werd duidelijk dat de coalitie een sta-in-de-weg was bij het vinden van een eerlijke oplossing. De FNP had bij het coalitieakkoord bedongen: geen windenergie op het land erbij. Een schijnheilige opvatting, omdat ze wel akkoord gegaan zijn met het grotere aantal MW’s! Er moest een konijn uit de hoge hoed getoverd worden: de werkgroep Fryslan foar de wyn. Al bij de eerste bijeenkomst van deze werkgroep werd duidelijk dat de provincie inmiddels geopteerd had voor een provincieaandeel van 49% in het windpark IJsselmeer. De vraag naar hoe zinvol Fryslân foar de wyn dan nog was, werd sussend weggewuifd.
Fout slotakkoord
Het onderzoek van Fryslân foar de wyn heeft heel veel kwaad bloed gezet. Dorpen zijn verscheurd, mensen tegen elkaar opgezet. Zakelijke argumentenzijn ingeruild voor persoonlijke aanvallen. Bijna niemand wilde nog kijken naar de positieve kanten van windenergie: je zat meteen in de verdachtenhoek. Dat kon je na zo’n voorgeschiedenis natuurlijk wel verwachten. Ondertussen had de provincie alle bevoegdheden bij de gemeente weggehaald en naar zichzelf toegetrokken. Ook al ben je, zoals SWF, de gemeente met het grootste oppervlak, over de invulling van de ruimte heb je opeens niets meer te zeggen. Het rapport Winsemius bood perspectief, het gaf duidelijk aan waar de mogelijkheden voor windenergie lagen. Maar wat blijkt nu: allemaal voor niets. GS heeft niets gedaan met het rapport Winsemius, niets gedaan met de protesten van de kustbewoners en SWF tegen het windpark IJsselmeer, niets gedaan met de suggestie niet in het IJsselmeer, maar langs de Afsluitdijk te bouwen. Nee, ze hebben gekozen voor behoud van de coalitie.
Foute politiek
De keuze die GS aan de provinciale staten voorlegt, is bijna dezelfde als waarmee ze begonnen zijn. De doos van Pandorra die toen geopend is, hebben ze toegedekt. Het willen luisteren naar de bevolking (d.m.v. onderzoek Fryslân foar de wyn) is een wassen neus gebleken. Tonnen weggesmeten overheidsgeld, maanden energie verspild, goodwill vernietigd. Alles is nu op het bord van SWF neergelegd. Dat is wat GS verstaat onder Fryske solidariteit, onder samen voor de oplossing staan. En meebeslissen: ho maar. Informeren vooraf: ho maar. Nee, de provincie weet wat goed voor SWF is. Wij mogen de brokken opruimen die GS met haar beleid heeft achtergelaten. Dat is des te triester, omdat het positieve geluid van SWF en een aantal dorpen die voor windenergie zijn, gesmoord is in deze hele gang van zaken.
Verliezer
Windenergie is de grote verliezer. Die is besmeurd, waardoor een open blik op de grote voordelen ervan bijna niet meer mogelijk is. Dorpen dreigen extra inkomsten te verliezen. Geld om te investeren in nieuwe energiebronnen verdwijnt. En daar vecht GroenLinks al jaren voor, dat zijn onze idealen. De grond onder het streven naar draagvlak en participatie is weggeblazen. GS heeft gekozen voor de eigen macht, voor het onfrisse politieke spel. Daarmee maakt zij veel kapot: het geloof van onze inwoners in de overheid, in de politiek. Er is bijna geen groter voorbeeld te vinden van provinciaal politiek geklungel, marchanderen en onkunde. De gedeputeerden hebben hun brevet van onvermogen afgegeven.
GroenLinks blijft voorstander van windenergie en participatie. Het zijn de bewoners die de ‘lasten’ dragen, het zijn dus ook de bewoners die moeten profiteren van de opbrengt van windenergie. In SWF waait het vaak als een stekker. Laten wij een goede balans vinden tussen wat kan en wat wenselijk is. SWF moet een sterke regio worden waar de dorpen kunnen floreren, de zorg prima is en de cultuur heerlijk.
Angeline Kerver