In onze provincie kennen we verschillende grondsoorten, zo is er in het noorden de klei, in het oosten het zand en in zuidelijke richting het veen. Vaak ligt er bovenop het veen een laagje klei. Vooral rond de meren is er het veenweidegebied. Van oorsprong is het land in het veenweidegebied drassig. Met zware machines is het moeilijk het land te bewerken.
Midden vorige eeuw is men begonnen het grondwaterpeil in deze gebieden te verlagen. Hierdoor kregen de agrariërs meer mogelijkheden hun landbouwbedrijven te ontwikkelen. Het Wetterskip is verantwoordelijk voor het waterpeil in de provincie Fryslân. Een niet voorzien probleem diende zich aan. Door het verlagen van het waterpeil komt het veen droog te liggen. Hierdoor oxideert het veen en zal de bodem zakken. Dit heeft weer tot gevolg dat het land weer drassig wordt, het waterpeil wordt weer verlaagd en het veen oxideert weer verder. Daar komt bij dat bij het oxideren van het veen heel veel CO2 vrij komt. Per jaar zakt het veen ongeveer 1 cm.
De provincie Fryslân, het Wetterskip en de acht gemeenten, waar het veen zich bevindt, zijn bezig met een plan het tij te keren.
In het veengebied moeten de woningen en andere gebouwen op een goede fundering gebouwd worden. Tot 1950 werd dit gedaan met houten palen. Deze palen kwamen tot onder het waterpeil, waardoor ze eeuwenlang dienst konden doen. Bij het verlagen van het waterpeil komen de funderingspalen boven het water te staan. Het gevolg is dat die palen gaan rotten, waardoor de bouwwerken verzakken.
In de pers is de laatste dagen veel aandacht voor het verzakken van de woningen in dit gebied. In de commissievergadering van Doarp, Stêd en Omkriten van afgelopen week hebben we daarom in de rondvraag een paar vragen gesteld over het probleem van de verzakkende gebouwen.
- Speelt de situatie van het verzakken van de woningen in het veenweidegebied ook in onze gemeente?
- Is er ook al schade geconstateerd aan de kapitaalgoederen van onze gemeente?
- Is het college bereid met de funderingsgedupeerden, wanneer deze zich aanmelden, in gezamenlijkheid te zoeken naar een rechtvaardige oplossing voor de ontstane problemen?
De antwoorden van het college van Súdwest-Fryslân zijn:
Het college is volop bezig met deze problematiek.
Er is berekend dat het in Fryslân om zo’n 3000 tot 7000 woningen gaat en dat een deel van deze woningen in onze gemeente zich bevinden.
Er zijn op dit moment geen concrete specifieke probleemgevallen bekend wat de kapitaalgoederen van de gemeente betref.
Hoewel primair de provincie en het Wetterskip verantwoordelijk zijn voor de schade is het college bereid een gezamenlijke aanpak te faciliteren.
Het college is er voor de inwoners en bij schade willen we de helpende hand bieden.