Jeugdbeleid

In Súdwest-Fryslân doen kinderen en jongeren ertoe. Zij zijn ook de toekomst van onze gemeente. Wij nemen hun wensen serieus. GroenLinks wil kinderen en jongeren actief betrekken bij alles wat er voor hen geregeld en georganiseerd wordt. Niet praten over, maar met de jongeren.

Wie je ouders zijn en waar zij vandaan komen mag niet bepalen hoe ver een kind kan komen. Kinderen moeten groots kunnen dromen en geholpen worden die dromen waar te maken. De gemeente is verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Als jongeren door schulden in de problemen komen dan kan de gemeente helpen door het instellen van een  'jongerenkrediet',  waarbij de gemeente de schuld overneemt en een afbetalingsregeling treft met de jongeren.

De gemeente kan ouders helpen met goede informatie en preventief aanbod. Als er opgroei­problemen zijn moeten jeugdhulpverleners snel in kunnen springen om erger te voorkomen. Waar nodig zorgt de gemeente voor een integrale (gezins)aanpak. Wachtlijsten zijn onacceptabel. Jongeren zijn de toekomst, dus is het van belang dat zij niet vroegtijdig afhaken of thuis komen te zitten.

Waar overlast wordt veroorzaakt (lawaai, vernielingen en geweld) helpt de gemeente om blijvende oplossingen te zoeken: door te praten, ruimte te bieden en grenzen te stellen, afspraken te maken, toezicht te organiseren, zo nodig alternatieve activiteiten organiseren en door te straffen bij misdragingen. Met jongerenbuurtbemiddeling krijgen jongeren daarin zelf een actieve rol.

De complexiteit van de inkoop en de schaal van sommige aanbieders maakt provinciale samenwerking nodig. Veel taken worden daarom gedelegeerd aan Sociaal Domein Fryslân. GroenLinks ziet de voordelen van samenwerking. Goede preventie begint bij goede samenwerking en bij vroegtijdige signalering van problemen op buurt- en wijkniveau. De gemeente moet regie houden op een doorgaande zorglijn, gericht op de gezinsomgeving. Ook is het nodig om er alert op te blijven dat gezamenlijke keuzes ook lokaal passen en de democratische controle gewaarborgd is.

Actiepunten:

  • GroenLinks wil dat de gemeente structureel met jongeren in overleg gaat over de zaken die hen aangaan, zoals jeugdzorg, jongerenwerk, openbare ruimte en voorkomen van overlast
  • GroenLinks vindt dat we kritisch moeten blijven op taken die zijn gedelegeerd naar Sociaal Domein Fryslân.
  • GroenLinks wil dat de gemeente wachtlijsten laat verdwijnen.

Onderwijs

Goed onderwijs kan alleen in goede schoolgebouwen, het beste met groene schoolpleinen. Kinderen blijken beter te leren in een natuurlijke omgeving. En op een groen schoolplein kunnen vakken als biologie en aardrijkskunde in praktijk worden gebracht. Lessen krijgen zo meer betekenis. GroenLinks ondersteunt dan ook een gezonde school en stimuleert dat leerlingen in een schooltuin kunnen.

Onderwijs moet, zeker op de basisschool, ook dichtbij zijn. GroenLinks wil kwalitatief goed onderwijs op het platteland behouden. Daarvoor moet samenwerking en fusies van basisscholen en schoolbesturen worden bevorderd, soms over de randen van levensbeschouwing heen (Christelijk  en Openbaar bijvoorbeeld).

GroenLinks wil schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten actief blijven aanpakken. De leerplicht­ambtenaar hoort bij de gemeentelijk zorg voor jongeren. Hij of zij is er niet primair om boetes uit te delen, maar om leerlingen verder te helpen. Daarom wordt bij schoolverzuim altijd onderzocht of er iets aan de hand is in de privésituatie of op school (bijvoorbeeld pesten of niet mee kunnen komen).

Elk kind krijgt het onderwijs dat het beste bij zijn of haar talenten en beperkingen past. Scholen zijn daarvoor verantwoordelijk. Maar sommige leerlingen hebben buiten de school zorg nodig, bijvoorbeeld van de jeugdhulpverlening. De gemeente maakt met het onderwijs hierover afspraken. GroenLinks streeft ernaar dat onderwijs en gemeente in samenhang passend onderwijs en passende (gezins)ondersteuning bieden aan leerling, gezin en docenten. Niet alle leerlingen zullen binnen het reguliere onderwijs kunnen worden opgevangen: voor hen blijft het speciaal onderwijs bestaan.

Speciale aandacht is nodig voor het voorkomen en aanpakken van ‘thuiszitters’ – zeker na de invoering van het passend onderwijs. Zorggeld op scholen moet niet op de plank blijven liggen maar ingezet worden om leerlingen optimaal passende kansen te bieden.

Bedrijven staan te springen om goede mbo-ers. De gemeente kan helpen zorgen voor een goede koppeling tussen onderwijs en werk. Door actief bedrijven en MBO-ers uit de gemeente bij elkaar te brengen. En bijvoorbeeld actief op zoek te gaan naar stageplekken. De gemeente als mediator tussen onderwijs en bedrijven.

Laaggeletterdheid is een groot maatschappelijk probleem. Ongeveer tweeënhalf miljoen Nederlanders kunnen niet goed genoeg lezen en schrijven. Ook in onze gemeente komt dat voor. GroenLinks wil dat (taal)achterstanden worden weggewerkt. Dat vergroot de sociale zelfredzaamheid en participatie, en maakt doorstroming naar vervolgonderwijs en arbeidsmarkt mogelijk.

Actiepunten:

  • GroenLinks wil dat alle scholen toegang hebben tot een moestuin, zodat leerlingen hier in kunnen werken.
  • GroenLinks wil dat de gemeente een meerjarenplan maakt ten aanzien van de huisvesting om ervoor te zorgen dat elke school een gezonde en groene school kan worden.
  • GroenLinks wil samenwerking van basisscholen en schoolbesturen bevorderen.
  • GroenLinks wil dat de gemeente bewaakt dat elke jongere op school zit of een leerwerktraject volgt. Geen enkele leerplichtige zit thuis!
  • GroenLinks wil dat de gemeente samen met het onderwijs passende opvoed- en opgroeiondersteuning biedt aan zorgleerlingen, docenten en het gezin.
  • GroenLinks wil het contact tussen bedrijven en MBO-scholen helpen versterken en bedrijven stimuleren om stageplekken te maken.
  • GroenLinks wil laaggeletterdheid tegenaan en ondersteunen waar nodig. De gemeente zorgt bijvoorbeeld dat alle informatie is opgesteld in makkelijk te begrijpen Nederlands.

Werk, inkomen en uitkering

Het midden- en kleinbedrijf is belangrijk voor de lokale werkgelegenheid: het zorgt voor veel banen, een goede mix van wonen en werken en het draagt veel bij aan de leefbaarheid in dorpen en steden.

GroenLinks vindt afstemming tussen gemeente en bedrijfsleven dan ook belangrijk. Bijvoorbeeld over de veiligheid van winkelgebieden, bevoorrading, winkeltijden, toegankelijkheid voor minder-validen, voldoende fietsparkeren, de aanpak van criminaliteit en vergroening van winkelstraten.

GroenLinks wil daarbij graag duurzaamheid en innovatie stimuleren door het mogelijk te maken dat in leegstaande panden (tijdelijk) culturele pop-upwinkels, duurzame en innovatieve start-ups en sociale initiatieven terecht kunnen voor een geringe huurprijs. GroenLinks ondersteunt ook lokale markten, belangrijk voor de verkoop van betaalbare lokale producten. 

Zelfstandigen die tijdelijk geen inkomsten genereren moeten gemakkelijk bij de gemeente terecht kunnen voor hulp. Vanzelfsprekend gebaseerd op een gedegen ondernemersplan en een goed toekomstperspectief. Dat geldt ook voor (jonge) boeren die overgaan naar duurzame landbouw.

De gemeente ondersteunt mensen bij het vinden van betaald werk of een andere maatschappelijke activiteit. GroenLinks vindt dat de gemeente in haar eigen personeelsbestand een goede afspiegeling moet zijn van de maatschappij. De gemeente laat zo zien dat zij verantwoordelijkheid neemt voor al haar inwoners en geeft een goed voorbeeld aan de bedrijven in de gemeente. Empatec is als uit­voeren­de instantie een belangrijke partner. Kennis en kunde van Empatec moet geborgd blijven.

GroenLinks wil graag experimenteren met het basisinkomen. De gemeente is niet bevoegd dit in te voeren, maar kan wel experimenteren met bepaalde aspecten, bijvoorbeeld rond de situatie van mensen in de bijstand. GroenLinks wil de vrijheid van mensen in de bijstand vergroten en de sollicitatieplicht en daaraan gekoppelde verplichte trainingen afschaffen. Aspecten van het basisinkomen kunnen ook helpen bij het oplossen van schuldproblematiek, het verbeteren van de opstart van zzp-bedrijven, het anders omgaan met armen die ziek zijn of psychische klachten hebben. Het denken in de richting van basisinkomen kan bijdragen aan een meer ontspannen samenleving. Daarom wil GroenLinks dat er een experiment rond het basisinkomen komt.

De ongelijkheid stijgt al decennia en de lasten voor de minima zijn de afgelopen jaren fors verder gestegen. Armoedebestrijding is het fundament van een goed en geslaagd sociaal beleid. Geldzorgen maken mensen ziek. Daarom moeten regelingen en toeslagen voor alle inkomens tot 120% van minimuminkomen toegankelijk en ruimhartig zijn. GroenLinks kiest voor een actieve aanpak van de schuldenproblematiek via goede preventie, schuldsanering en nazorg. Samenwerking tussen instanties zoals gemeenten, corporaties en nutsbedrijven is daarbij essentieel. De gemeente moet daarvoor een stevige afdeling voor schuldhulpverlening met een eigen bureaucratievrij budget in huis hebben.

Actiepunten:

  • GroenLinks wil dat de gemeente proactief inzet op samenwerking met ondernemers.
  • GroenLinks wil dat er een experiment komt met het basisinkomen.
  • GroenLinks vindt dat de gemeente snel voldoet aan de Wet Banenafspraak en zelf een divers personeelsbestand heeft.
  • GroenLinks wil dat mensen in de bijstand met goede persoonlijke begeleiding aan werk worden geholpen. De gemeente gaat experimenteren met een regelarme bijstand.
  • GroenLinks wil dat er één aanvraagformulier voor alle regelingen: een snel-loket.
  • GroenLinks wil dat mensen met schulden altijd ondersteuning krijgen en dat de gemeente er volop aan meewerkt dat het ontstaan van schulden wordt voorkomen.

Zorg

Ouderen en mensen met een beperking die het nodig hebben verdienen de beste zorg. Liefst zo lang mogelijk thuis en onder eigen regie. Dat vraagt een goede samenwerking tussen professionele hulpverleners, thuiszorg, mantelzorgers en vrijwilligers. GroenLinks vindt dat de gemeente daarin met haar gebiedsteams een coördinerende rol moet spelen. Dicht bij de mensen, goed toegankelijk, zodat een persoonlijk gesprek en maatwerk het beste mogelijk is. En met mandaat en middelen voor deze teams. Door aanbestedingen en keuze voor de laagste inschrijving dreigt een verdere inhoudelijke verschraling van de zorg. Thuiszorg mag niet vervangen worden door schoonmakers: de signaalfunctie moet blijven. Het experiment Buurt & Zorg (Utrecht) laat zien dat betere zorg tegen lagere kosten kan door het anders te organiseren.

Voor wie het aanbod van bestaande instellingen onvoldoende aansluit, stellen we een integraal persoonsgebonden budget (IPGB) beschikbaar. Daarmee kunnen mensen zowel zorg, wonen als werk naar eigen inzicht regelen. Voor sommigen is een IPGB essentieel om zelfredzaam en zelfstandig te kunnen functioneren. De belanghebbende hoeft zich over de besteding van het IPGB achteraf niet te verantwoorden. Dit voorkomt veel bureaucratie én onnodige kosten.

Om (langer) thuis wonen van ouderen en zelfstandig wonen van mensen met een beperking mogelijk te maken moeten meer geschikte woonruimtes beschikbaar komen. De gemeente moet daar bij nieuwbouw- en herstructureringsprojecten actief aan werken. Denk aan, nultredenwoningen, aanleunwoningen, kangoeroewoningen, beschermd wonen, begeleid wonen en woningtypen waarbij mantelzorgers in de buurt kunnen zijn en kunnen wonen, zoals (tijdelijke) Tiny Houses.

GroenLinks heeft grote waardering voor alle vrijwilligers en mantelzorgers in onze gemeente. Wij vinden dan ook dat zij minstens een keer per jaar in het zonnetje moeten worden gezet. Daarnaast gaan wij speciale aandacht vragen voor kindermantelzorgers. Kinderen die voor hun zieke ouder zorgen verdienen extra ondersteuning.

Inburgering is een belangrijk onderwerp en zal dat ook de komende jaren nog blijven. Nieuwkomers moeten Nederlands spreken om deel te kunnen nemen aan sociale activiteiten. Vluchtelingen beginnen daarom direct bij aankomst in onze gemeente aan een taalcursus en indien mogelijk ook met (vrijwilligers-)werk. In goed overleg met de samenleving wordt draagvlak gecreëerd voor het bieden van goede woonruimte. De gemeente voert hier regie op, samen met vluchteling of statushouder. Jonge immigranten moeten hierbij extra aandacht krijgen. Zij zijn nog kwetsbaarder.

Actiepunten:

  • GroenLinks wil dat de gemeente bij zorgvragen maatwerk biedt en uitgaat van de inwoner.
  • GroenLinks wil dat ouderen en mensen met een beperking zolang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.
  • GroenLinks wil dat de thuiszorg niet verder wordt verschraald.
  • GroenLinks wil mantelzorgers jaarlijks door de gemeente in het zonnetje worden geet. De invulling van het mantelzorgcompliment wordt maatwerk.
  • GroenLinks wil dat de gemeente een IPGB aanbiedt.
  • GroenLinks vindt dat vluchtelingen en statushouders bij aankomst in de gemeente een taalcursus en (vrijwilligers-)werk aangeboden moeten krijgen.